ด้านกายภาพ

ที่ตั้ง

ตำบลแม่ป้าก ตั้งอยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอวังชิ้น ไปทางทิศเหนือ ประมาณ 12 กิโลเมตร ใช้เวลาในเดินทางประมาณ 15 นาที โดยใช้เส้นทางคมนาคมทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ทางหลวงแผ่นดินสายแพร่ – วังชิ้น โดยมีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้

ทิศเหนือติดต่อกับ         ตำบลบ้านกิ่ว ตำบลวังเงิน อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง
ทิศใต้ ติดต่อกับ         ตำบลแม่เกิ๋ง อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่
ทิศตะวันออก     ติดต่อกับ         ตำบลทุ่งแล้ง ตำบลบ่อเหล็กลอง อำเภอลอง จังหวัดแพร่
ทิศตะวันตก       ติดต่อกับ         ตำบลบ้านกิ่ว ตำบลบ้านบอม อำเภอแม่ทะ  จังหวัดลำปาง

ลักษณะภูมิประเทศ

ลักษณะพื้นที่ของตำบลแม่ป้ากแบ่งออกเป็น ๒ ลักษณะ คือ

(๑) พื้นที่ภูเขา คิดเป็นพื้นที่ประมาณร้อยละ ๖๕ ของตำบล ประกอบด้วยทิวเขาเทือกเขาผีปันน้ำตะวันตก ซึ่งเป็นเทือกเขาที่ทอดเป็นแนวยาวจากทิศเหนือสู่ทิศตะวันตกเฉียงใต้เรื่อยลงไปทางทิศใต้จนถึงอำเถอเถิน แนวสันเขานี่ใช้เป็นเขตแบ่งการปกครองระหว่างจังหวัดแพร่ กับ จังหวัดลำปาง ทอดเขาสูงสุดมีความลาดชันโดยประมาณ ๘๐ องศา และเนินเขาเล็กๆดโยทั่วไปของตำบล

(๒) พื้นที่ราบลุ่มและที่ราบเชิงเขา กระจายอยู่ไปทั่วระหว่างหุบเขา ได้แก่ ที่ราบลุ่มแม่น้ำลำห้วยบ้านโป่ง , ลำห้วยแห้ง , ลำห้วยหินดำ , ลำห้วยแม่รังและลำห้วยแม่บง ลำห้วยแม่ป้าก ลำห้วยแม่จอก ลำห้วยเฮี้ย ลำห้วยงาช้าง เป็นพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์เหมาะสมต่อการเกษตร

ลักษณะภูมิอากาศ

ลักษณะภูมิอากาศตำบลแม่ป้าก แบ่งออกเป็น ๓ ฤดู คือ ฤดูร้อน ระหว่างเดือนมีนาคม – พฤษภาคม อุณหภูมิสูงสุดประมาณ ๔๓ องศาเซลเซียส ในเดือนเมษา ฤดูฝน ระหว่างเดือนมิถุนายน – ตุลาคม ฤดูหนาว ระหว่างเดือน พฤศจิกายน – กุมภาพันธ์ อุณหภูมิต่ำสุดประมาณ ๘ องศาเซลเซียส ในเดือนธันวาคม

ลักษณะของดินและการใช้ที่ดิน

ดินในบริเวณตำบลแม่ป้าก เป็นดินร่วนปนทราย และดินทรายร่วนปนดินเหนียว ปนตะกอนดินเหนียว และดินตะกอน เป็นจำนวนที่เรียงตัวกันในลักษณะที่ทำให้น้ำซึมผ่านได้ และอากาศเข้าไปสู่เนื้อดินได้ จึงทำให้ดินเหนียวเกินไป ดินดีจะตัวกันเป็นก้อนๆ ที่สารคอลอยด์ ( Colloidal ) เป็นองค์ประกอบดินมีหลายสีนับตั้งแต่สีเทาจนกระทั่งสีเหลืองและสีแดง ที่พบบ่อยๆ คือสีเทาคล้ำๆ สีแดงสนิมเหล็ก สีเหลืองและสีน้ำตาล ในภูมิภาคที่มีฝนมากๆ บางแห่งดินไม่เหล็กผสมจะมีสีขาว ถ้าในเขตแห้งแล้งดินชนิดนี้จะมีเกลือแร่มาก ดินสีดำและดินสีเข้ม มีอินทรียวัตถุผสมอยู่มาก ถ้าดินมีสีแดง สีเหลืองหรือสีน้ำตาลปนอยู่ด้วยกัน รู้ได้ทันทีว่าดินนั้นประกอบด้วยแร่ธาตุ ๒ -๓ อย่าง จึงทำให้เกิดสีต่างๆ กัน และขึ้นอยู่กับสภาพเคมีและฟิสิกส์ของดิน

ลักษณะของแหล่งน้ำ

ภายในพื้นที่ตำบลแม่ป้าก มีแหล่งน้ำที่สำคัญ คือ ลำห้วยโป่ง, ลำห้วยแห้ง, ลำห้วยหินดำ ,ลำห้วยแม่รัง , ลำห้วยแม่บง , ลำห้วยแม่จอก
ห้วยงาช้าง ฯ

ลักษณะของไม้และป่าไม้

สภาพป่าตอนบนของเทือกเขาผีปันน้ำตะวันตก(แนวเขาอุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย) มีลักษณะเป็นป่าดิบแล้ง ส่วนตอนล่างเป็นป่าเบญจพรรณ พันธุ์ไม่ที่สำคัญ ได้แก่ มะค่าโยง ยาง ดำดงตะแบก ประดู่ แดง และสัก ซึ่งขึ้นอยู่ปะปนบ้าง ส่วนพืชพื้นล่างเป็นไผ่ชนิดต่างๆ ปาล์ม หวาย

ด้านการเมืองการปกครอง

เขตการปกครอง

ตำบลแม่ป้าก แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 10 หมู่บ้าน โดยแยกพื้นที่การปกครอง ดังนี้
๑.)  หมู่ที่ ๑   บ้านโป่ง
๒.)  หมู่ที่ ๒   บ้านแม่บงเหนือ
๓.)  หมู่ที่ ๓   บ้านแม่บงใต้
๔.)  หมู่ที่ ๔   บ้านแม่ป้าก
๕.)  หมู่ที่ ๕   บ้านแม่จอก
๖.)  หมู่ที่ ๖   บ้านแช่ฟ้า
๗.)  หมู่ที่ ๗   บ้านนาฮ่าง
๘.)  หมู่ที่ ๘   บ้านแม่จอกนอก
๙.)  หมู่ที่ ๙   บ้านเหล่า
๑๐.) หมู่ที ๑๐ บ้านวังน้ำเย็น

การเลือกตั้ง

การเลือกตั้งผู้บริหารและสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล ตามพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537 และที่แก้ไขเพิ่มเติมถึงปัจจุบัน มีจำนวน 10 หมู่บ้าน หากมีการเลือกตั้งในครั้งหน้า จะมีผู้บริหารท้องถิ่น (นายกองค์การบริหารส่วนตำบล) จำนวน 1 คน จะมีการเลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล หมู่บ้านละ 1 คน จำนวน 10 หมู่บ้าน รวมเป็น 10 คน

ประชากร

ข้อมูลเกี่ยวกับจำนวนประชากร

จำนวนหลังคาเรือนทั้งหมดในเขตรับผิดชอบ  1,795  หลังคาเรือน มีจำนวนประชากรทั้งหมด 5,119  คน
โดยแย่งเป็นชาย จำนวน 2,527 คน และหญิง จำนวน 2,592 คน

( ที่มา : งานทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563 )

ช่วงอายุและจำนวนประชากร

( ที่มา : งานทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563 )

สภาพทางสังคม

การศึกษา

ข้อมูลจำนวนประชากรประชากรจำแนกตามระดับการศึกษา ปี พ.ศ.2562 ตำบลแม่ป้าก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่

( ที่มา : ข้อมูล จปฐ. ณ วันที่ 31 พฤษภาคม 2562 )

สาธารณสุข

1. โรงพยาบาลในเขตพื้นที่ ในเขตตำบลแม่ป้ากมีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จำนวน 3 แห่ง ในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข
2. บุคลากรทางการแพทย์ที่ปฏิบัติหน้าที่ในสถานพยาบาลทุกแห่ง ในเขตตำบลแม่ป้ากมีบุคลากรทางการแพทย์ ดังนี้
2.1 เจ้าหน้าที่สาธารณสุข จำนวน 6 คน
2.2 อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) จำนวน 145 คน
2.3 นักวิชาการสาธารณสุข จำนวน 3 คน
2.4 แพทย์แผนไทย จำนวน 2 คน
3.ผู้เข้ารับการรักษาในสถานพยาบาลในพื้นที่ (จำนวนต่อปี)
มีจำนวนผู้เข้ารับการรักษา เป็นผู้ป่วยนอก จำนวน 4,140 คน
4. สาเหตุการเจ็บป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและศูนย์ริการสาธารณสุขทุกแห่ง ประเภทการเจ็บป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและศูนย์บริการสาธารณสุขทุกแห่ง 5 อันดับแรก ดังนี้
4.1 ระบบกล้ามเนื้อ
4.2 ระบบย่อยอาหาร
4.3 ระบบไหลเวียนเลือด
4.4 ระบบทางเดินหายใจ
4.5 ระบบไหลเวียนเลือดระบบต่อมไร้ท่อ

อาชญากรรม

ไม่มีคดีอาชญากรรมเกิดขึ้นในเขตตำบลแม่ป้าก
( ที่มา : งานพัฒนาชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ป้าก วันที่ 31 พฤษภาคม 2562 )

ยาเสพติด

ไม่มีคดีอันเกี่ยวกับยาเสพติดเกิดขึ้นในเขตตำบลแม่ป้าก
( ที่มา : งานพัฒนาชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ป้าก วันที่ 31 พฤษภาคม 2562 )

การสังคมสงเคราะห์

( ที่มา :งานพัฒนาชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ป้าก วันที่ 31 ธันวาคม 2563 )

ระบบบริการพื้นฐาน

การคมนาคมขนส่ง

ตำบลแม่ป้าก มีเส้นทางคมนาคมสายหลัก คือ เส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1023 (สายอำเภอลอง - อำเภอวังชิ้น) เป็นถนนลาดยาง มีสภาพเป็นหลุมเป็นหลุมเป็นบ่อบางช่วง เส้นทางการสัญจรภายในตำบลแม่ป้ากประกอบด้วยถนน จำนวน 189 สาย โดยแยกประเภทได้ดังนี้
1.ถนนลูกรัง จำนวน 74 สาย
2.ถนนลาดยาง จำนวน 5 สาย
3.ถนนคอนกรีต จำนวน 110 สาย
ตำบลแม่ป้าก มีเส้นทางคมนาคมติดต่อกับตำบลต่าง ๆ ได้เพียงเส้นทางเดียว คือ ทางบก และในเขตพื้นที่ของตำบล ยังไม่มีสถานีขนส่งประจำตำบล แต่เนื่องจากเป็นถนนสายหลักที่ใช้สัญจรไป – มา ระหว่างอำเภอวังชิ้น อำเภอลอง และอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ จึงทำให้เป็นเส้นทางคมนาคมที่มีรถสองแถววิ่งผ่าน อีกทั้งยังเป็นเส้นทางที่เชื่อมต่อระหว่างอำเภอเถินจังหวัดลำปาง จึงทำให้มีรถโดยสารประจำทางสัญจรในพื้นที่และช่วงเช้าและช่วงเย็นในแต่ละวัน

การไฟฟ้า

การประปา

โทรศัพท์

ไปรษณีย์หรือการสื่อสารหรือการขนส่งวัสดุและครุภัณฑ์

ระบบเศรษฐกิจ

เนื่องจากในเขตตำบลแม่ป้าก ความเจริญทางด้านเศรษฐกิจยังมีไม่มาก การดำรงชีวิตของราษฎรชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม การประมง อาศัยแรงงานครัวเรือนเป็นหลัก สำหรับแรงงานจากภาคเกษตรกรรมบางส่วนมีการออกไปทำงานรับจ้างต่างจังหวัดนอกเหนือจากอาชีพเกษตรกรแล้วอาชีพรองลงมา ได้แก่ การค้าขาย และหาของป่า

การเกษตร

การเกษตรเป็นอาชีพหลักของประชาชนตำบลแม่ป้าก โดยพืชที่นิยมปลูก มีดังต่อไปนี้
1.ข้าว
2.ส้มเขียวหวาน
3.ยางพารา
4.ถั่วลิสง
5.ข้าวโพด

การประมง

ในตำบลแม่ป้าก มีประชาชนประกอบอาชีพเกี่ยวกับการประมงเพียงส่วนน้อยเท่านั้น เนื่องจากแหล่งน้ำมีไม่มาก ประกอบกับในช่วงฤดูแล้วเกิดปัญหาขาดแคลนน้ำสำหรับอุปโภคบริโภค โดยส่วนใหญ่จะเป็นการเลี้ยงกบ ปลาดุก ปลานิล และปลาทับทิม

การปศุสัตว์

การปศุสัตว์ในตำบลแม่ป้าก เป็นการเลี้ยงเพื่อใช้งาน, เป็นอาหาร และแลกเปลี่ยนซื้อขาย เช่น โค กระบือ สุกร และสัตว์ปีก เช่น เป็ด ไก่ เป็นต้น

การบริการ

1.ปั้มน้ำมันและก๊าซ 1 แห่ง
2.ปั้มน้ำมัน (แบบหลอด) 2 แห่ง
3.โรงสี 12 แห่ง
4.บ้านเช่า 6 แห่ง
5.โรงทำขนมจีน 2 แห่ง
6.ร้านค้า แยกตามประเภท ดังนี้
- ร้านค้าทั่วไป 102 แห่ง
- ร้านอาหาร 39 แห่ง
- ร้านเสริมสวย/ตัดผม 3 แห่ง
- ร้านขายเครื่องใช้ไฟฟ้า 1 แห่ง
- ร้านวัสดุ,อุปกรณ์ก่อสร้าง 4 แห่ง
- ร้านซ่อมรถต่าง ๆ 5 แห่ง
- ร้านตัดผ้า 2 แห่ง
7.คลินิก 1 แห่ง
8.สหกรณ์ 3 แห่ง
9.ธนาคารหมู่บ้าน 6 แห่ง
10.เสาสัญญาณโทรศัพท์ 4 แห่ง

การท่องเที่ยว

1.อ่างเก็บน้ำแม่ป้าก เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ มีการกักน้ำไว้ใช้ตลอดทั้งปี โดยเฉพาะช่วงปลายฤดูฝน สามารถทำการประมงได้ผลเป็นอย่างดี มีทิวทัศน์ที่สวยงานโดยรอบ  แวดล้อมไปด้วยภูเขาสลับซับซ้อนแปลกตา โดยที่ท่านสามารถชื่นชมกับบรรยากาศได้รอบทิศทาง

  

2.บ่อน้ำพุร้อนแม่จอก  บ่อน้ำพุร้อนแม่จอก ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย
บ้านแม่จอก ต.แม่ป้าก อ.วังชิ้น จ.แพร่  เป็นน้ำพุร้อนจากธรรมชาติ ที่มีอุณหภูมิสูงประมาณ 80-90 องศาเซลเซียส ลักษณะพิเศษของบ่อน้ำพุร้อนแม่จอกแห่งนี้ก็คือ นอกจากจะมีบ่อน้ำร้อนแล้ว ยังมีธารน้ำเย็นจากลำห้วยแม่โป่งไหลผ่านอีกด้วย ในอดีตบริเวณบ่อน้ำร้อนแม่จอกมีสภาพเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่มากมาย

สำหรับกิจกรรมยอดนิยมเมื่อมาถึงบ่อน้ำพุร้อนแม่จอก ก็คือกิจกรรมลวกไข่บ่อน้ำแร่ ซึ่งภายในบ่อน้ำพุร้อนจะมีทั้งไข่ไก่ ไข่เป็ด และไข่นกกะทา ให้นักท่องเที่ยวได้เลือกใช้ทำกิจกรรมกัน นอกจากนี้ยังมีห้องอาบน้ำแร่ นวดแผนไทย สำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการผ่อนคลาย มีอาหาร เครื่องดื่ม และจำหน่ายสินค้าที่ระลึกท้องถิ่นอีกด้วย

อุตสาหกรรม

เนื่องจากในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลแม่ป้าก ความเจริญทางด้านเศรษฐกิจยังมี ไม่มาก การดำรงชีวิตของราษฎรชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม การประมง อาศัยแรงงานครัวเรือนเป็นหลัก

การพาณิชย์และกลุ่มอาชีพ

- กลุ่มผู้ผลิตผ้าทอกะเหรี่ยง
- กลุ่มเกษตรทำไร่ทำสวน

แรงงาน

ในด้านแรงงานในเขตพื้นที่ตำบลแม่ป้าก พบว่าแรงงานในท้องถิ่นบางส่วนไปรับจ้างทำงานนอกพื้นที่ และบางส่วนไปทำงานที่ต่างประเทศ เนื่องจากภูมิศาสตร์ส่วนใหญ่ของตำบล แม่ป้ากเป็นพื้นที่ป่าและไม่ใช่พื้นที่ทางเศรษฐกิจ ทำให้อัตราการอพยพของแรงงานท้องถิ่นไปสู่การใช้แรงงานต่างถิ่นมีมากกว่าแรงงานต่างถิ่นอพยพเข้ามา

ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม

การนับถือศาสนา

ประชาชนตำบลแม่ป้ากส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ  โดยมีวัดจำนวน 6 แห่งและสำนักสงฆ์ จำนวน 2 แห่ง

ประเพณีและงานประจำปี

1. ประเพณีบูชาผีกะเหรี่ยง
2. ประเพณีเลี้ยงผีเจ้าบ้าน
3. ประเพณีเลี้ยงผีต้นน้ำ
4. ประเพณีบวชพระภิกษุ-สามเณร ภาคฤดูร้อน
5. ประเพณีนมัสการพระธาตุขวยปู
6. ประเพณีรดน้ำดำหัวผู้เฒ่าผู้แก่ในช่วงประเพณีสงกรานต์

ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษาถิ่น

ภูมิปัญญาท้องถิ่น : ประชาชนในเขตตำบลแม่ป้ากได้อนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น  ได้แก่  การทอผ้า โดยเฉพาะผ้าซิ่นตีนจก

ภาษาถิ่น           : ส่วนมากพูดคำเมือง (ภาษาเหนือ)   และภาษากะเหรี่ยง

สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก

สินค้าที่ขึ้นชื่อของตำบลแม่ป้าก คือ ผลิตภัณฑ์ผ้าทอ โดยเฉพาะซิ่นตีนจก อีกทั้งยังมีผ้ากะเหรี่ยงซึ่งผลิตจากกลุ่มชนเผ่า บ้านแช่ฟ้า หมู่ที่ 6 และบ้านนาฮ่าง หมู่ที่ 7

ทรัพยากรธรรมชาติ

น้ำ

ป่าไม้

ในเขตตำบลแม่ป้าก มีพื้นที่โดยส่วนใหญ่เป็นป่าธรรมชาติ ซึ่งอยู่ในความดูแลของอุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย

ภูเขา

สภาพภูเขาในเขตตำบลป้าก เป็นภูเขาสูงแต่ไม่สลับซับซ้อน ในช่วงฤดูฝนอาจเกิดการสไลด์ของหน้าที่ในเขตพื้นที่ภูเขาในส่วนที่ถูกรุกล้ำ ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในเขตพื้นที่ป่า จึงไม่ก่อให้เกิดการสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สิน

คุณภาพของทรัพยากรธรรมชาติ

ในพื้นที่ของตำบลแม่ป้ากส่วนมากเป็น พื้นที่สำหรับใช้เป็นที่อยู่อาศัย พื้นที่หน่วยงานของรัฐ สวนสาธารณะ/นันทนาการ พื้นที่การเกษตรกรรม พื้นที่ตั้งสถานศึกษา และพื้นที่ว่าง ตามลำดับ ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ ก็ได้แก่ ดิน น้ำ ป่าไม้ สภาพอากาศดี ยกเว้นช่วงเดือนธันวาคม-เมษายนของทุกปี เนื่องจาก เป็นช่วงที่เกิดปัญหาหมอกควันและไฟป่า ทรัพยากรน้ำ มีจำนวนแหล่งน้ำตามธรรมชาติรวมทั้งสิ่งก่อสร้างเพื่อกักเก็บน้ำจำนวนมาก แต่ยังไม่เพียงพอต่อการเกษตรและอุปโภค-บริโภค ในช่วงฤดูแล้งของทุกปีจะประสบปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่อใช้ในการอุปโภค-บริโภค ทรัพยากรดิน ตำบลแม่ป้ากมีพื้นที่จำนวนมาก แต่ไม่สามารถใช้งานพื้นที่ดังกล่าวได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเขตป่าไม้ แต่พื้นที่ราบส่วนใหญ่เหมาะแก่การเพาะปลูก